May thay cho hậu thế và cũng may thay cho những người có sứ mạng dìu-dắt trẻ con Việt-nam trong công việc tìm học địa lý tỉnh nhà và đồng thời mở mang nền văn-hóa, người có đủ tư cách vừa nêu trên, chính là tác giả quyển « Cà-Mau xưa và An-xuyên nay » mà bạn đang cầm trên tay : Ông NGHÊ-VĂN-LƯƠNG, nguyên Thanh-tra Tiểu-học các tỉnh Bến-tre, Bạc-liêu, Cà-Mau và Sốc-trăng.
Trong khi chờ đợi một quyển địa phương chí soạn thảo đúng phương pháp và đầy đủ, tôi xin nồng nhiệt giới thiệu bậc mô phạm lão-thành rất đáng kính trọng của giáo giới cùng quyển sách quí giá của ông với tất cả các bạn đồng-nghiệp.
Sàigòn, ngày 29 tháng 9 năm 1968
TRƯƠNG-VĂN-ĐỨC
Giám-đốc Nha Tiểu-học và Giáo-dục Cộng-đồng
MỤC LỤC
CHƯƠNG I : CHÚT ÍT SỬ LIỆU, ĐỊA THẾ, VỊ TRÍ – RANH GIỚI – CHẤT ĐẤT, DIỆN-TÍCH, BIỂN, KHÍ HẬU, SÔNG – RẠCH – KINH, KINH XÁNG, CÂY CỐI, GIA-SÚC, THÚ VẬT RỪNG, CHIM CHÓC
BÀI BỔ TÚC : SÔNG ÔNG ĐỐC, SÔNG BẢY HÁP, SÔNG CỬA LỚN, SÔNG ĐỒNG-CÙNG, SÔNG BỒ ĐỀ, RẠCH LONG-ẨN, RẠCH CÁI TÀU, RẠCH TÀU, RẠCH BÙ MẮT, RẠCH RAU DỪA
CHƯƠNG II : NÔNG SẢN, LÂM-SẢN, THỦY LỢI và HẢI SẢN, CÔNG-NGHỆ, KỸ-NGHỆ
BÀI BỔ TÚC : ĐẶT ỐNG TRÚM BẮT LƯƠN « LƯƠN UM SẢ », BA KHÍA RẠCH-GỐC, CUA GẠCH SON MUỐI, MẬT ONG VÀ SÁP, ĐUÔN CHÀ LÀ, KHỈ VÀ LỌ NỒI, RÙA VÀ CẦN ĐƯỚC, SẤU VÀ KỲ ĐÀ, ĐỈA MÉN – ĐỈA TRÂU – VẮT, CỌP CÀ-MAU
CHƯƠNG III : THƯƠNG-MÃI : ĐƯỜNG GIAO THÔNG, BÀI BỔ TÚC, HÒN KHOAI, HÒN ĐÁ BẠC, NĂM-CĂN, RẪY CHỆC, MŨI CÀ-MAU VÀ BÃI BÙN, LÒ THAN NĂM-CĂN, XƯỞNG NƯỚC MẮM (TẠI VÀM SÔNG ÔNG ĐỐC)
CHƯƠNG IV : CHÍNH-TRỊ : ỦY BAN HÀNH CHÁNH XÃ, DÂN SỐ, XÃ HỘI, TÔN-GIÁO, SINH-HOẠT
BÀI BỔ-TÚC : ĐÌNH LÀNG TÂN-XUYÊN, CHÙA ĐỨC PHẬT TỔ-SƯ, CHÙA BÀ MÃ-CHÂU, CHÙA ÔNG BỔN, MIỄU ÔNG THẦN MINH, CHÙA CÔ HỒN, MIỄU GIA-LONG, MIỂU CÁ-ÔNG
CHƯƠNG V : VÀI TẬP-QUÁN, TỤC-LỆ CỔ-TRUYỀN : NHÀ CỬA, ĂN-UỐNG, ĂN TRẦU, HÚT THUỐC, ĂN MẶC, TRANG-SỨC, HÔN-NHÂN, SINH-SẢN, BỆNH-TẬT, CHÔN-CẤT, NHỮNG CUỘC GIẢI-TRÍ, MÊ-TÍN DỊ-ĐOAN, ĐỊA DANH, THỔ NGỮ, TIẾNG TÀU – TIẾNG PHÁP – TIẾNG MIÊN
BÀI BỔ TÚC : HỌC MƯỚN, ĐẢO VÕ, DÁN LIỄN, NGÀY TẾT Ở NÔNG-THÔN – ĐI CUNG HỈ, VẦN CÔNG, THẦY PHÁP CHỮA BỊNH, ĐOÁN CON NƯỚC